امروزه لزوم برقراري امنيت از رايانه و كامپيوترهاي شخصي فراتر رفته و به سيستم‌هاي درونساز (Embeded) صنعتي و خانگي، موبايل‌ها، دستگاه‌هاي رايانه‌اي قابل حمل (مانند Tablet PCها، Book readerها) و كليه تجهيزات ديجيتالي گسترش يافته است. شركت‌هايي مانند اپل، گوگل و مايكروسافت كه در توليد سيستم‌عامل‌هاي كوچك ويژه دستگاه‌هاي ديجيتال غير كامپيوتري فعال مي‌باشند.
سياست‌هاي شركت Apple به صورت بسته عمل مي‌كند و سيستم‌عامل‌ها را ويژه تجهيزات خود توليد كرده و امكان استفاده به ديگر شركت‌هاي سخت‌افزاري را نمي‌دهد. به همين دليل رشد نرم‌افزاري اين شركت كاملاً وابسته به فروش تجهيزات سخت‌افزاري آن مي‌باشد.
مايكروسافت، غول OS در بخش PC و رايانه‌هاي خانگي، تاكنون نتوانسته در بازار سيستم‌عامل‌هاي كوچك و جاساز، جايي براي خود پيدا كند. هرچند كه نسخه‌هاي مختلف ويندوز موبايل را عرضه كرده است. اكثر شركت‌هاي مطرح امنيتي پكيج مخصوص ويندوز موبايل سكيوريتي را در اختيار كاربران قرار مي‌دهند.
گوگل كه نتوانست در بازار سيستم‌عامل‌هاي كامپيوتري وارد شود، از نقيصه موجود در بازار سيستم‌عامل‌هاي موبايل بهترين استفاده را كرده و با توليد اندرويد درصدد بي‌رقيب شدن در اين عرصه مي‌باشد.
بر اساس آمارها روزانه حدود ۶۰۰۰۰ گوشي مبتني اندرويد فروخته مي‌شود.
نرم‌افزارهاي مبتني بر اندرويد روز به روز درحال افزايش مي‌باشند. لذا با توجه به رشد سريع سيستم‌ها و خصوصاً گوشي‌هاي مبتني بر اندرويد، لزوم امن‌سازي بر كسي پوشيده نيست.
نقص در آموزش درباره تهديدهاي احتمالي بر روي موبايل و ضعف‌هاي امنيتي اين گوشي‌ها، به سادگي مي‌تواند به كاربران در طي استفاده از موبايل زيان وارد نمايد. برخي از شركت‌هاي امنيتي نظير كوييك‌هيل، كسپرسكي، سيمانتك، ترند ميكرو با تجربه غني و پژوهش‌هاي گسترده‌ي در زمينه آنتي‌ويروس، راهكار قدرتمند امنيتي ويژه گوشي‌هاي مبتني بر اندرويد ارائه مي‌دهند.
رقابت نزديك اين شركت‌هاي به نفع كاربران تمام شده است. روزي امنيت تنها محدود به ضدويروس كامپيوترهاي عادي بود؛ اما امروزه امنيت به مجموعه‌اي كامل در برابر انواع تهديدها و حتي برخي ابزارهاي كاربردي مرتبط با امنيت و از PC به موبايل گسترش يافته است. بررسي اجمالي موبايل سكيوريتي ويژه اندرويد اين آنتي‌ويروس‌ها ويژگي‌هاي جالبي را نشان مي‌دهد كه برخي از آنها را در اين مقاله يادآور مي‌شويم.
جدا از محافظت در برابر ويروس، ويژگي‌هاي پيشرفته‌ي ديگري مانند مسدود كردن تماس، مسدودسازي پيامك، محافظت در برابر پيامك‌هاي ناخواسته و هرز، ويژگي محافظت از اطلاعات در برابر سرقت (anti-theft)، رديابي موبايل مسروقه با استفاده از GPS و امكان قفل كردن گوشي موبايل از راه دور مي‌باشد.
ضد ويروس
هسته محافظت در برابر ويروس، مهم‌ترين بخش نرم‌افزار امنيتي اندرويد موبايل مي‌باشد. محافظت هميشگي و دائمي در برابر انواع تهديدهاي بدافزاري و ويروس‌ها، ويژگي Real-time بودن موبايل سكيوريتي را مي‌طلبد، تا به صورت بلادرنگ در حال محافظت در برابر هرگونه نقل و انتقال داده باشد. علاوه بر محافظت خودكار در برابر ويروس‌ها و جاسوس‌افزارها، بايد قابليت اسكن دستي و دلخواه توسط كاربر را هم به عنوان گزينه‌اي انتخابي در اختيار وي قرار دهد.
اسكن برنامه‌ها و نرم‌افزارها، پيش از نصب از ديگر قابليت‌هاي موردنياز موبايل سكيوريتي مي‌باشد. با توجه به توسعه روز افزون برنامه‌هاي تحت اندرويد در اينترنت، و علاقه كاربران نسبت به دانلود و استفاده از آن در موبايل خود، امكان انتشار بدافزار از اين طريق، دور از ذهن نيست كه يك نرم‌افزار كاربردي امنيتي مي‌بايست به فكر رفتار پيشگيرانه در برابر نصب اين نوع بدافزارها باشد.
بروزرساني خودكار كه امري بديهي و ضروري براي يك نرم‌افزار ضد ويروس مي‌باشد. علاوه بر امكان استفاده از اينترنت GPRS و ۳G گوشي‌هاي موبايل، مي‌توان از بستر شبكه‌هاي WiFi نيز استفاده نمود كه اين امر علاوه بر كاهش هزينه، به افزايش سرعت نيز كمك مي‌كند. به هرحال نرم‌افزار امنيتي موبايل مي‌بايست فايل‌هاي تعريف ويروس را به صورت كاملاً فشرده و كمترين حجم ممكن منتشر سازد تا كمترين زحمت را براي كاربران خود به همراه آورد.
موتور اسكن آنتي‌ويروس موبايل مي‌بايست كمترين منابع سيستم را اشغال كرده و با ارائه چند نخي و چند وظيفه‌اي امكان فعاليت موبايل را سلب ننمايد، تا كاربر علاوه بر امكان برقراري تماس از ديگر برنامه‌هاي جانبي موبايل نيز بتواند به صورت همزمان استفاده نمايد. موبايل سكيوريتي اندرويد بايد از امكان تنظيمات و سفارشي كردن كامل جهت حفظ امنيت در برابر ويروس، تروجان يا هر نوع بدافزار ديگر برخوردار باشد.
علاوه بر اسكن حافظه داخلي موبايل، اسكن حافظه جانبي (Memory) نيز از ديگر ضروريات پيشگيرانه محسوب مي‌شود. توصيه مي‌شود پس از نصب و بروزرساني موبايل سكيوريتي اندرويد حتماً ابتدا و پيش از انتقال هرگونه فايل، حافظه جانبي گوشي خود را اسكن كامل نماييد.
فيلترينگ تماس
از قابليت‌هاي جانبي كه برخي از موبايل‌سكيوريتي‌هاي مبتني بر اندرويد ارائه كرده‌اند، ويژگي پالايش تماس‌هاي صوتي‌مي‌باشد. مواردي نظير مسدود كردن تماس‌هاي ناخواسته، عمل مسدودسازي بيصدا و سايلنت، امكان پيكربندي ليست سفيد(شماره‌هاي مجاز) و ليست سياه(شماره‌هاي غيرمجاز) جهت برقراري تماس و ارائه گزارش‌هايي كامل به همراه جزئيات براي اين بخش در نظر گرفته شده است.
محافظت در برابر پيامك‌هاي انبوه (Spam)
فيلتر پيامك‌هاي ناخواسته كه از سوي شماره‌هاي ناشناس ارائه مي‌شود، پيكربندي آسان، پشتيباني از ليست‌هاي سفيد و سياه جهت راهبري ساده و كاربردي پيامك‌ها، ارائه گزارش جزئي و كامل از پيامك‌هاي مسدودي، از توانمندي‌هاي يك برنامه‌ي امنيتي در بخش محافظت‌هاي پيامكي مي‌باشد.
محافظت از داده
امروزه محافظت اطلاعات شخصي، به يكي از دغدغه‌هاي شهروندان تبديل شده است. به همين جهت برقراري اين امنيت در موبايل كه ابزاري قابل حمل مي‌باشد، از ضرورياتي مي‌باشد كه وظيفه شركت‌هاي امنيتي را در اين امر پررنگ‌تر مي‌نمايد.
برخي از اين شركت‌ها موبايل سكيوريتي اندرويد خود را جهت امن نمودن اطلاعات كاربران خود مجهز نموده‌اند. در مواردي كه موبايل شما به سرقت رفته باشد، امكاناتي نظير قفل كردن گوشي از راه دور، حذف اطلاعات حساس و شخصي با ارسال يك پيامك از پيش تعريف شده، امكان پيكربندي انتخابي جهت حذف شماره‌هاي تماس، پيامك‌ها، پوشه يا فايلي خاص از تمهيداتي است كه نرم‌افزار امنيتي جامع در گوشي‌هاي موبايل درنظر گرفته است.
ضد سرقت
موبايل سكيوريتي‌ها در بخش ضدسرقت(Anti-Theft) نيز به كمك پليس آمده‌اند.
برخي قابليت‌ها نظير قفل كردن از راه دور كه امكان قفل كردن گوشي مسروقه شما را از راه دور مهيا مي‌سازد، امكان رهگيري موبايل مسروقه كه به يافتن گوشي كمك مي‌كند، اطلاع‌رساني در زمان تغيير سيمكارت كه به محض تغيير سيمكارت به شماره دارنده گوشي، شماره سيمكارت جديد پيامك مي‌شود، قفل كردن موبايل توسط برنامه موبايل سكيوريتي، به محض تغيير سيمكارت كه سارق پس از تغيير سيمكارت گوشي را قفل شده و بلا استفاده مي‌يابد.
امنيتي جامع براي گوشي‌هاي موبايل
در پايان به صورت خلاصه به بخشي از مزايا و لزوم كاربرد برنامه‌هاي امنيتي موبايل سكيوريتي اندرويد اشاره مي‌كنيم:
بازدهي بيشتر: مسدود كردن تماس‌هاي ناخواسته، صرفه‌جويي در زمان
كاهش هزينه‌هاي نگهداري موبايل: ويروس‌زدايي از موبايل، افزايش عملكرد گوشي موبايل
بدون تنش: متوقف كردن يا حذف كامل اطلاعات پيش از رسيدن به شخصي ديگر
بدون دردسر: مجاز كردن تماس‌ها دريافتي از ليست تماس، مسدود كردن همه‌ي تماس‌هاي خارج از ليست تماس
پيكربندي ساده: محافظت بوسيله رمزعبور جهت دسترسي به تنظيمات، پيكربندي آسان شده با واسط كاربري آسان-براي-استفاده گوشي موبايل
پشتيباني فني: تماس تلفني با بخش پشتيباني يا ارسال ايميل از طريق برنامه موبايل سكيوريتي اندرويد. ضمناً امكان پشتيباني در ايران نيز ضروري به نظر مي‌رسد.
منبع: جی اس ام
