معصومه بخشي پور- انتخابات کارزاري است که حريفان براي پيروزي خود و شکست رقيب، در آن تمام هنر خود را به کار مي بندند تا از همه ظرفيت هاي خود و جناح رقيب استفاده کنند به نحوي که پايان اين کارزار نتيجه اي دلخواه براي آنان رقم بزند.

امروزه تبليغات از طريق رسانه هاي مردمي به ابزار اصلي اين افراد و گروه ها تبديل شده است و اين مقوله جامعه شناختي سبب شده تا در کنار هر شخصيت سياسي -که قصد ايجاد تصويري متناسب از خود در ذهن مخاطبان دارد-يک گروه از متخصصان تبليغات مستقر شوند تا با شگردهاي تبليغاتي به هدف اصلي خود نزديک شوند؛ به گونه اي که امروزه متخصصان علوم ارتباطات بيشتر انديشه خود را در اين راه گذاشته اند.

کشور ما نيز در موسم انتخابات، تجلي گاه خلاقيت کارشناسان تبليغات مي شود. متخصصيني که با درک درست از روحيه راي دهندگان، پيام هايي متناسب با آن ها و از طريق رسانه هايي چون پيامک، تلويزيون، راديو، اينترنت ، روزنامه ، بيلبورد و کراکت هاي تبليغاتي درجهت ايجاد تصويرمطلوب از کانديداي خود يا جناح متبوع و يا ايجاد تصوير نامطلوب از کانديدا يا جناح رقيب ساخته و به سوي راي دهندگان سرازير مي کنند. يکي از ابزارهايي که در اين زمينه بسيار مي تواند تاثيرگذار باشد، پيامک است.اين شبه رسانه هم اکنون و در آستانه تبليغات نامزدهاي انتخابات دوره دهم رياست جمهوري به عرصه رقابت وارد شده تا پيام ها و شعارهاي داوطلبان حضور در دولت دهم را به اطلاع حدود 45ميليون ايراني برخوردار از تلفن همراه که اکثريت آنان نيز داراي حق هستند، برساند. به همين دليل هم انتظار مي رود بهره گيري نامزدهاي دهمين دوره اتنخابات رياست جمهوري از پيامك تلفن همراه در اين ميدان رقابت، حال و هواي متفاوتي به اين دوره از انتخابات بدهد و فرصت بي بديلي را براي برقراري ارتباط بين نامزدها و راي دهندگان فراهم كند. آنچه مسلم است شبه رسانه پيامك ، به راي دهندگان اين امكان را مي دهد كه با برنامه ها و اهداف داوطلبان رياست جمهوري در چند سطر كوتاه آشنا شده و براي رقباي انتخاباتي نيز اين فرصت را فراهم مي كند تا از اثرگذاري القايي بيشتري بر روي مخاطبان خود برخوردار شوند. امروزه پيام کوتاه تلفن همراه، موضوع استفاده روزانه حداقل 45ميليون ايراني است که به زعم کارشناسان اطلاع رساني از طريق آن از تاثير بسيار بالايي برخوردار است. برخي کارشناسان معتقدند که تبليغات از طريق فرستادن پيام کوتاه تلفن همراه نسبت به پيامهاي راديويي و تلويزيوني و حتي جرايد مخاطبان بيشتري دارد چرا بيشتر مردم به دليل مشغله کاري در تمامي ساعات شبانه روز به راديو،تلويزيون و روزنامه دسترسي ندارند و نمي توانند پيام هاي اين قبيل رسانه ها را دريافت کنند.

اما تلفنهاي همراه، در بيشتر مناطق و در تمامي ساعات همراهي مطمئن با افراد هستند و حتي در روستاهاي دوردست نيز در کنار مردم قرار دارند. اما ؛ اين امکان بزرگ فناوري در عين حال كه فرصت ها و شرايط مناسبي را در بطن خود دارد ، با تهديدها و چالش هايي نيز همراه است كه اگر ناديده انگاشته شود، مي تواند از پيامك، يك ابزار مزاحم ضد تبليغ خلق كند. ابزاري كه در اين صورت نه تنها براي نامزدهاي انتخاباتي عايدي نخواهد داشت بلکه براي مخاطبان آنها نيز دردسرساز خواهد شد.

يكي از تهديدهاي پنهان در بطن اين موضوع به رفتارهاي سوء احتمالي از سوي برخي نامزدها يا هواداران آنها برمي گردد كه با سمپاشي هاي سياسي به تخريب فضاي حاكم بر انتخابات خواهند پرداخت. اين موضوع اگرچه ممكن است به ماهيت شبه رسانه پيامک ، آسيبي وارد نكند، اما موجب مي شود تا جو شبكه پيامك براي مراقبت و جلوگيري از چنين مواردي پليسي شده و امنيت حريم خصوصي مشتركان تلفن همراه به مخاطره بيفتد و چه بسا باعث شده تا كارشناسان و تحليلگران با ابهاماتي در خصوص چگونگي كنترل محتواي پيام هاي تبليغاتي نامزدهاي انتخاباتي مواجه شوند. آنچه مسلم است نامزدهاي انتخابات براي انتشار پيامک هاي تبليغاتي خود از طريق شركت هاي ارائه دهنده خدمات ارزش افزوده و پيام كوتاه انبوه ،اقدام خواهند كرد كه در اين صورت محتواي پيام هاي آنها در مبداء قابل كنترل است. اما پرسش اينجاست که اگر هواداران آنها از طريق خطوط تلفن همراه شخصي اقدام به انتشار چنين پيام هايي کنند، كنترل محتواي پيامک هاي آنها بر چه اساسي ممكن خواهد شد؟ چالش نهفته ديگر در متن اين ماجرا، موضوع ارسال پيامک هاي انبوهي است كه با توجه به ترافيک بالاي شبكه تلفن همراه در روزهاي رقابت نامزدها، وقت و بي وقت زنگ اس ام اس مشتركان تلفن همراه را به صدا در مي آورد و ايجاد مزاحمت براي آنها را در پي دارد. بديهي است ، تمام مشتركان نمي توانند براي عدم دريافت پيامک هاي انبوه درخواست بدهند چرا كه اگر چنين اتفاقي بيفتد ديگر ارسال پيامک هاي تبليغاتي موضوعيت ندارد.

در غير اين صورت باز هم نمي توان مساله ايجاد مزاحمت هاي گاه و بي گاه پيامک هاي پي درپي را ناديده گرفت. يکي از مهمترين پيامدهاي اين موضوع، تاثير ضد تبليغي است که پيامک هاي تبليغاتي بر ذهن مخاطبان برجاي مي گذارند و مي توانند همه آنچه کانديداها براي ارائه قابليت هاي خود رشته اند،پنبه کنند. در اين ميان اپراتورهاي تلفن همراه نه تنها بايد براي پيشگيري از ارسال پيامك هاي تبليغاتي ناخواسته در ساعات غيرمعمول مشترکان تمهيداتي بيانديشند، بلکه بايد نسبت به بهبود کيفيت شبکه و نيز سرويس دهي مناسب تر گام هاي محکم تري بردارند.